Odnośniki

Wywołanie głoski [r]- ćwiczenia wstępne:

• połóż język swobodnie na dolnych zebach tak, aby jego boki zakrywały zęby trzonowe, koniec języka swobodnie opada na dolną wargę;
• przygryź boki języka zębami trzonowymi, a jego koniec unieś ku wałkowi dziasłowemu;
• otwórz szeroko usta, szybko unoś i opuszczaj koniec języka w kierunku górnych i dolnych siekaczy;
• dotykaj końcem języka kolejno wszystkich zębów (policz zęby górne i dolne);
• kląskaj- naśladuj stukot kopyt;
• otwórz szeroko usta, „ostrz” koniec języka o górne zęby;
• ułóż kawałek papieru na końcu języka, a następnie ułóż koniec języka przed siekaczami; usta otwarte; zdmuchuj skrawek papieru;
• wymawiaj szybko i wiele razy głoski [t, t, t, t], następnie [d, d, d, ] i [n, n, n, n] dziąsłowe- tzn. wymawiamy je ukłądając koniec języka na wałku dziąsłowym (zamiast za górnymi siekaczami);
• wymawiaj [tda, tdo, tde, tdu], [dda, dde, ddu, ddo], gdzie [t] i [d] ma jest dziąsłowe (jak wyżej).

Są to głoski wargowo- zębowe. Powstają, gdy dotkniemy górnymi siekaczami dolnej wargi i kierujemy strumień powietrza ku przodowi.

Gdy prawidłowe głoski [f, w] są wywołane, ćwiczymy je w sylabach: [fa, fo, fe, fu, fy, fi, fą, fę], [af, of, ef, uf, yf, if], [afa, efe, ufu, yfy, ufu, ifi], [wa, wo, we, wu, wy, wi, wą, wę], [awa, ewe, uwu, ywy, owo,, iwi]. Nie ćwiczymy głoki [w] w wygłosie (np. [aw]), ponieważ wówczas ubezdźwięcznia się do [f].

Ponizej przykład ćwiczenia na utrwalanie głosek [f, w] w wyrazach.

Ćwiczenie rozwija również słuch fonematyczny.

Powodzenia!

Ćwiczenia przygotowujące do realizacji głosek [p, b]:

– zaciskanie i rozluźnianie ust;

– cmokanie;

– nadymanie policzków,

– parskanie, plucie,

– zdmuchiwanie świeczki

Wywołanie głoski [p, b]:

– zaciskamy usta i dmuchamy (krótko): [p]

 Gloski [p, b] w sylabach:

pa, po, pe, pu, pi, py

apa, opo, epe, upu, ypy, ipi

ap, op, ep, up, ip, yp pa-pa,

po-po, pe-pe, pu-pu, pi-pi, py-py

pap, pop, pep, pup, pip, pyp

appa, oppo, eppe, uppu, ippi, yppy

ba, bo, be, bu, bi, by

aba, obo, ebe, ubu, ibi, yby

baba, bobo, bebe, bubu, bibi, byby

bap, bop, bep, bup, bip, byp abba, obbo, ebbe, ubbu, ibbi, ybby

Dodatkowo- kilka ćwiczeń warg i języka:

• Malowanie językiem podniebienia,
• Malowanie językiem na podniebieniu twardym kropek,
• Uderzanie, stukanie końcem języka o wałek dziąsłowy („górka” za górnymi siekaczami)
• Kląskanie (naśladowanie biegnącego konika),
• Naprzemienne układanie ust do szerokiego uśmiechu i w „dzióbek” (zęby zbliżone do siebie, nie zaciśnięte),
• Szybkie powtarzanie głoski [l l l l l l] przy szeroko otwartych ustach,
• Zbliżamy zęby, wysuwamy wargi do przodu, podnosimy koniec języka do wałka dziąsłowego i dmuchamy przez zęby
• Wymawiamy głoskę [sz] w sylabach: · spółgłoska [sz] w nagłosie: [szu szo sza szy sze], spółgłoska [sz] w śródgłosie: [uszu oszo asza esze yszy iszy] , spółgłoska [sz] w wygłosie: [usz osz asz esz ysz isz].
• Wymawiamy głoskę [ż] w sylabach: [ża, żo, ze, żu, ży, aża, ożo, eże, użu, yży]; głoski [ż] nie ćwiczymy w wygłosie, ponieważ wówczas ubezdźwięcznia się do głoski [sz]

Pierwszy rysunek prezentuje układ warg i zębów przy wymowie głosek [s, z, c, dz], a drugi- układ przy realizacji głosek [sz, ż, cz, dż].

Przypominajka- dla dzieci, które rozpoczynają terapię głosek [s, z, c, dz]

Jak wywołać głoski [s, z, c, dz]?

• Język leży płaski na dole jamy ustnej, jego czubek dotyka dolnych jedynek, a boki przylegają delikatnie do zębów górnych.
• Zęby są złączone.
• Wargi są szerokie jak przy przesadnym mówieniu iiiiiiiiiiiiiiiiiiiii .
• Powietrze wydostaje się strumieniem biegnąc przez środek języka, aż do szczeliny, którą tworzą zęby i koniec języka.

• Liczymy końcem języka dolne ząbki od wewnątrz.
• Bawimy się w malowanie końcem języka dolnych zębów (od wewnątrz i od zewnątrz),
• Próbujemy jak najmocniej dociskać język do dolnych zębów od wewnątrz,
• Zlizujemy miód czy dżem z wałka dziąsłowego dolnego (tuż za dolnymi zębami),
• „Koci grzbiet” – koniec języka opieramy o dolne zęby, a środek języka unosimy do góry ku podniebieniu tardemu,
• Mocno ssiemy landrynkę grzbietem (środkiem języka) (można za pomocą szpatułki wskazać dziecku gdzie jest ten magiczny środek języka),
• Wymawiamy głośno: iiiii, hihihihihi, ihi ihi ihi, jjjjjjja.
• Ćwiczymy wargi wymawiając naprzemiennie [u-i-u-i-u-i], przesadnie rozciągamy usta w uśmiechu i przesadnie wyciągamy je do przodu w „dzióbek”,
•  Wymawiamy [s, z, c, dz] ze szpatułką w buzi. Dziecko kładzie ją sobie płasko na języku i zbliża do siebie zęby (zagryzając w ten sposób szpatułkę). Dzięki temu szpatułka “trzyma” język na dole płasko. Oczywiście z czasem rezygnujemy z tego. To ćwiczenie ma tylko pomóc dziecku zrozumieć, jak ma wyglądać układ języka w buzi.

Ćwiczenia dla dzieci, które podczas terapii logopedycznej ćwiczą lub utrwalają głoskę [k]

Wywołujemy głoskę [k]😉

– naśladujemy śmiech [ha ha ha, ho ho ho, he he he],

– chrząkamy,

– pijemy soki, gęste musy przez słomkę przez szeroką słomkę,

– płuczemy gardło wodą (jak np. przy infekcji), doprowadzamy do „gulgotania”; ćwiczenie wykonujemy tylko z dziećmi, które potrafią je wykonać bez obaw, że się zakrztuszą!

– opieramy koniec języka o dolne zęby i cofamy go w gląb jamy ustnej, aby grzbiet języka uniósł się do góry,

– przenoszenie papierków, piórek i innych lekkich elementów przez słomkę i przenoszenie ich,

– naśladowanie ssania i połykania cukierka

– na leżąco próbujemy wymówić [ka, ko, ke, ku, ky, ką, kę], [ak, ok, ek, uk, yk, ąk, ęk] , [aka, oko, eke, yky]

Ćwiczenia oddechowe

Oddech pozwala nam szeptać, a nawet krzyknąć bez wysiłku. Fizjologiczne oddychanie różni się od oddychania podczas mówienia – nad drugim trzeba pracować.

– Dmuchaj bańki mydlane.

– Dmuchaj piórko w górę- nie pozwól, by opadło na ziemię.

– Połóż się, a piórko ułóż na przeponie- ukołysz wdechem i wydechem piórko.

– Dmuchaj na świeczki tak, aby płomień tylko „tańczył”, ale nie zgasł (uwaga! pod opieka rodziców!).

– Powoli dmuchaj na pasek papieru.

– Dmuchaj do pustej butelki, posłuchaj dźwięków.

– Próbuj ziewać, otwierając buzię szeroko, jak ryczący lew.

– Chuchaj na ręce.

– Chuchaj na lusterko.

– Chuchaj do filiżanki.

Życzę powodzenia;-)

Monika Feder

logopeda

Ćwiczenia warg

Sprawne wargi sprzyjają starannej wymowie. Wargi ciężko pracują. Gdy mówimy, zaokrąglają się, rozszerzają, a czasem układają w kształt dzióbka. Im ładniej i sprawniej pracują wargi, tym łatwiej jest wymówić każdą głoskę.

– Cmokamy.

– Zaciśnij zęby, uśmiechnij się szeroko.

– Uśmiechnij się, nie pokazując zębów.

– Naśladuj osiołka- wymawiaj naprzemiennie: I-O-I-O-I-O.

– Naśladuj sygnał wozu strażackiego: E-O-E-O-E-O.

– Ściągnij wargi, wymawiaj długie [u].

– Zasłoń dolną wargą górną wargę.

– Zasłoń górną wargą dolną wargę.

– Nagryź zębami górną wargę.

– Nagryź zębami dolną wargę.

– Nabierz dużo powietrza w usta.

– Wypuść powietrze z buzi i wciągnij policzki.

– Wypełnij powietrzem jeden policzek, a następnie drugi.

– Zrób pyszczek rybki, a teraz otwieraj i zamykaj buzię.

– Wydawaj wargami dźwięk, tak jak ruszający motor.

Pozdrawiam i życzę powodzenia;-)

Monika Feder

logopeda

Szanowni Państwo!

W tym tygodniu proponuję dzieciom LOGOPEDYCZNĄ ROZGRZEWKĘ, którą warto wykonywać kilka razy w tygodniu. Poza tymi ćwiczeniami, proszę, aby dzieci regularnie wykonywały te, które mają w teczkach.

Dziś- ćwiczenia jezyka. Na ciąg dalszy zapraszam w kolejne dni…

Im sprawniejszy mamy język, tym piękniej mówimy. By język z łatwością wykonywał w jamie ustnej ruchy pionowe i poziome, trzeba mu w tym pomóc ćwiczeniami, np.:

Ćwiczenia języka

– Przesuń język w kierunku prawego kącika ust.

– Przesuń język w kierunku lewego kącika ust.

 – Dotknij językiem po kolei każdego zęba u góry (liczenie zębów).

– Dotknij językiem po kolei każdego zęba na dole.

– Przesuwaj językiem po wewnętrznej stronie dolnych zębów (mycie zębów).

– Przesuwaj językiem po wewnętrznej stronie dolnych zębów.

– Wypchnij językiem jeden policzek.

– Wypchnij językiem drugi policzek.

– Wypchnij językiem górną wargę.

–Wypchnij językiem dolną wargę.

– Przeciskaj język między zbliżonymi zębami.

– Przyklej całą powierzchnię języka do podniebienia.

– „Rysuj” końcem języka kropki i kreski na podniebieniu.

– Naśladuj dźwięk kopyt uderzając końcem języka o podniebienie („konik”).

Powodzenia!

Monika Feder

logopeda