MOWA DZIECKA

Słuch w procesie przyswajania mowy ma największe znaczenie
Rodzicu, obserwuj czy dziecko reaguje na dźwięki, ponieważ prawidłowy słuch jest
warunkiem rozwoju mowy.

Oddech
Rodzicu, zwróć uwagę, czy dziecko podczas snu oddycha przez nos. Nieprawidłowy tor
oddychania, tj. oddychanie przez usta może być skutkiem powiększonego migdałka czy
obniżonego napięcia mięśniowego, co z kolei wpływa na nieprawidłowy rozwój mowy.

Język nianiek
Rodzicu, zwracając się do dziecka unikaj spieszczeń i przesadnych zdrobnień. Dziecku należy
dostarczać prawidłowego wzorca wymowy.

Rozmowa z dzieckiem w „cztery oczy”
Rodzicu, mimika jest uniwersalnym sposobem komunikowania się dziecka ze światem.
Mówiąc do dziecka zwracaj uwagę, aby widziało twoją twarz, ponieważ będzie miało wtedy
świadomość i okazję do obserwowania ruchu ust.
Rodzicu, pamiętaj, że dziecko naśladuje wzorzec mowy i wymowy najbliższych, dlatego jeśli
posiadasz wadę wymowy, pracuj nad nią i ją koryguj.

Smoczek – uspokajacz
Rodzicu, nie podawaj dziecku smoczka! Uważaj, by nie ssało palca! Następstwem tego mogą
być wady zgryzu, a w konsekwencji wady wymowy.

Masaż twarzy
Rodzicu, możesz wpłynąć na prawidłowy rozwój narządów mowy dziecka, regularnie
wykonując delikatny masaż twarzy, tj. policzków, warg i żuchwy. Przed rozpoczęciem
masażu natłuść ręce oliwką, połóż lub posadź dziecko w wygodnej pozycji. Masaż wykonuj
palcami bardzo delikatnie, stopniowo zwiększając jego natężenie poprzez głaskanie,
ugniatanie palcami oraz delikatne oklepywanie opuszkami palców.

Nauka poprzez zabawę
Rodzicu, śpiewaj dziecku piosenki, wyliczanki, ucz wierszyków, baw się z dzieckiem,
angażując zmysły: wzroku, słuchu i dotyku.
Rodzicu, opowiadaj dziecku bajki, czytaj książki i wiersze, w ten sposób rozwiniesz jego
wyobraźnię, rozbudzisz ciekawość poznawczą, a także usprawnisz uwagę, koncentrację i
pamięć.

Komunikacja z dzieckiem
Rodzicu, odpowiadaj na pytania dziecka cierpliwie i wyczerpująco, sam także zadawaj
pytania. W ten sposób wzbogacisz słownictwo dziecka, a także nauczysz je właściwego
posługiwania się rytmem, melodią, akcentem, które mają wpływ na rozumienie wypowiedzi.

Rodzic uważnym słuchaczem
Rodzicu, nie przerywaj dziecku i unikaj kończenia zdań. Dyskretnie poprawiaj błędy mowy i
wymowy, nie ośmieszaj, nie krytykuj, nie naśladuj sposobu mowy dziecka. Rozmowa z
rodzicem powinna być dla dziecka przyjemnością.

Aktywność fizyczna dziecka
Rodzicu, rozwijaj aktywność fizyczną dziecka, która wpływa na funkcjonowanie mózgu,
zdolności poznawcze i intelektualne, a co za tym idzie na kształtowanie się umiejętności
mowy. Zachęcaj dziecko do zabaw ruchowych angażujących mięśnie całego ciała, a także
rozwijających sprawność dłoni i palców, tj. pływanie, jazda na rowerze, malowanie palcami,
zabawy klockami, nawlekanie koralików, itp.

PROPOZYCJE ZABAW DO WYKONANIA W DOMU
Zabawa „Lustrzane miny”
Zabawa artykulacyjna, cel: podnoszenie sprawności językowej warg, wyczuwanie zmiany
położenia warg.
Wspólne zabawy przed lustrem:

• wesołe usta (płaskie wargi, lekko rozchylone, zęby niewidoczne),
• bardzo wesołe usta (rozciągnięte wargi z widocznymi zębami),
• smutne usta (podkówka z warg),
• obrażone usta (wargi nadęte),
  Można wymyślić inne śmieszne miny.
  Zabawa „Kto zjadł śniadanko?”
  Zabawa artykulacyjna, cel: podnoszenie sprawności warg i języka.
  Dziecko ruchami warg i języka naśladuje sposoby jedzenia, charakterystyczne dla różnych
  zwierząt, np.
• krowa: przesuwanie dolnej szczęki na boki,
• krokodyl: szerokie otwieranie i zamykanie ust,
• kot: wysuwanie języka, wylizywanie talerzyka, mruczenie, oblizywanie warg i zębów,
• ptak: ściąganie ust w dzióbek, lekkie stykanie warg,
• ryba: ściąganie ust w rybi pyszczek, rozchylanie i zamykanie warg.
  Można wspólnie z dziećmi wymyślić inne sposoby jedzenia.
  Zabawa „Czy już potrafisz?”
  Zabawa artykulacyjna, cel: usprawnianie artykulatorów i mobilizowanie do wykonywania
  odpowiednich ćwiczeń, doskonalenie sprawności warg w różnych położeniach.
  Rodzic bawi się wspólnie z dzieckiem, staramy się wykonać polecenia, sprawdzając w lustrze
  prawidłowość wykonania.
  Czy już potrafisz:
• zacisnąć mocno usta,
• przesłać kilka całusów,
• parskać ustami, tak jak konik,
• lekko nagryzać wargę dolną i górną,
• pokazać, jak otwiera pyszczek rybka,
• dmuchać z lekko złączonymi ustami.
  Zabawa „Słoneczko”
  Zabawa oddechowa, cel: łączenie ćwiczeń oddechowych z mówieniem.
  Dziecko stoi wyprostowane i wykonuje głęboki wdech. W czasie wydechu unosi ręce do
  góry, wznosi się na palce wypowiadając słowa: ,,Słonko wschodzi coraz wyżej…”, następnie
  znowu wykonuje wdech i w fazie wydechowej mówi: ,,… a zachodzi coraz niżej”.
  Zabawa „Przenoszenie jesiennych liści”
  Zabawa oddechowa, cel: wydłużanie fazy wydechowej, zwiększenie pojemności płuc podczas
  głębokich wdechów.
  Na dużej przestrzeni, np. na stole, rozkładamy skrawki papieru, małe kółka. Zadaniem
  dziecka, jest przeniesienie imitujących liście skrawków papieru, na tacki stojące na tym
  samym stole za pomocą słomki do napojów . Aby je przenieść, należy wciągnąć powietrze do
  rurki i zatrzymać na chwilkę, tak aby skrawek papieru przywarł do dołu rurki. Po upływie
  wyznaczonego czasu, wszyscy przeliczają liście które udało im się przenieść. (skrawki
  papieru można zamienić na płatki śniadaniowe lub inne)
  Zabawa „Latające piórko”
  Zabawa oddechowa, cel: wydłużanie fazy wydechowej, różnicowanie faz oddychania,
  mobilizowanie aparatu oddechowego.
  Rodzic i dziecko siedzą na przeciw siebie. Zadaniem każdego jest dmuchanie na piórko, tak,
  aby nie upadło na podłogę. Można zorganizować zawody „Czyje piórko najdłużej utrzyma się
  w górze?”.